Gölbaşı-Adıyaman-Kahta güzergahında yapılması planlanan hızlı tren hattı ile ilgili herkes “Adıyaman’a ne faydası olacak?” sorusuna yanıt arıyor. Hızlı trenin ekonomik gelişime katkıları ve ulaşımda insanlara sağladığı kolaylıklar gibi tüm soruların ve daha fazlasının yanıtlarını sizler için araştırdık.
Konforlu ve Güvenli Kara Aracı
Hızlı tren; yüksek taşıma kapasitesine sahip, sefer sayısı yüksek, çevreci bir ulaşım aracı olarak tanımlandığından dolayı daha hızlı, güvenli, sıfıra yakın gecikme zamanlı, minimum kaza oranlı, dolaysız şehir merkezine ulaşılabilen, modern, rekabetçi, rahat ve huzurlu bir ulaşım seçeneği olarak sınıflandırılır. Bu yüzden ulaşımda yeni bir dönemi içeren “Ulaşımın rönesansı” olarak adlandırılır. Yani bireylerin bir noktadan diğer bir noktaya ulaştırılmasında yeni ve farklı bir dönemi gösterir. Bu yüzden sefere başladığı dönemden sonra özellikle orta mesafede diğer ulaşım araçlarına göre mutlak rekabetçidir. Yolculara uçağa benzer bir konfor sunarak güvenli bir kara ulaşım aracı konumuna bürünür. Yolcuların yoğun olduğu hatlarda alışılmış ve tercih edilen bir ulaştırma aracı olur.
Firma Maliyetleri Düşer, İstihdam Artar
Ulaşım kolaylığı bireylerde olduğu kadar iş alemi bakımından da önemlidir. Kolay ulaşım ve erişim, hedef pazarlardaki noktalara ulaşımda zaman, maliyet ve pazarlama açısından büyük bir avantaj sağlar. Hem firmalar açısından hem de üretim faktörleri açısından ulaşımın etkilerini net olarak görmek mümkündür. Bir firma kullandığı üretim faktörlerini (emek, hammadde, sermaye, danışmanlık hizmeti v.b) hızlı tren hattıyla farklı bölgelerden de karşılayabilir. Bu kolaylık ve tercih zenginliği firma maliyetlerini düşürmekle kalmaz kaliteli üretim faktörünün de elde edilmesini sağlar. Firmalar bu bölgelerde daha rasyonel olacağını düşündükleri yeni yatırımlara da girişebilirler. Zira bu firmalar bu bölgelerde bilgi, kalite ve etkin üretim faktörlerinin de olduğunu düşünerek üstün rekabetçi avantajlarının olacaklarını da hesap ederler. Hızlı trenin ekonomik etkileri konuşulurken özellikle hizmetler sektörünün öne çıktığını belirtmek gerekir.
Zaman Avantajı Artar
Hızlı trenler, kullanım kolaylığı, fiyat avantajı, emniyetli ve hızlı olmasıyla farkını ortaya koyar. Otomobilinizle gideceğiniz bir yolu hızlı trenle daha kısa sürede, daha emniyetli ve elbette daha ucuza kat edersiniz. Hızlı trenler tüm ülkelerdeki otoyol hız limitlerinden çok daha yüksek hızda seyahat yapma fırsatı verir. Genel olarak yolculuk mesafesi arttıkça hızlı trenin otoyola olan zaman avantajı artar. Yolculuğunuz boyunca size özgür alanlar sunar. İstediğiniz yere istediğiniz zaman gidebilirsiniz. Restorandan lavaboya gidebilir ya da sadece gezinti amacı ile yürüyüş yapabilirsiniz. Emniyet kemeri takma zorunluluğunun olmadığı, elektronik araçların doyasıya kullanılabildiği tek ulaştırma aracı hızlı trenlerdir.
Çevre Dostu Hızlı Tren
Elektrik enerjisi ile çalışan hızlı trenler, çevreye zarar vermediği gibi diğer ulaşım araçlarına göre sessiz çalışarak gürültü kirliliği de üretmezler. Hızlı tren hatlarının kapladığı alanlar otoyollara oranla daha azdır.
Uçaklar Hızlıdır Ama…
Bir yere ‘hızlı’ ulaşım dediğimizde aklımıza belki ilk önce uçaklar geliyor. Oysaki bulunduğumuz yerden havaalanına gitmek bazen uçak yolculuğundan daha uzun sürebilir. Öncelikle tüm havalimanları şehrin dışında konuşlanmıştır. Çünkü çok büyük alanlara gereksinim duyarlar. Havaalanına ulaşmak için insanlar ortalama yarım saati bulabilen yolculuklar yapmak durumundadır. Diğer taraftan tren istasyonlarının genellikle şehir merkezlerinde aldığını görürüz. Yer üstünde alan olmadığı durumlarda tren yeraltına da alınabilir. Bu yüzden bir tren istasyonunun şehrin merkezinden geçmemesi için hiçbir neden yoktur. Dolayısıyla tren istasyonlarına gitmek için harcanan zaman, havalimanıyla karşılaştırıldığında çok daha azdır.
Enerji Verimliliği Yüksektir
Trenler hava direnciyle karşı karşıya kalır; hız ne kadar artarsa hava direnci de o kadar artar. Sonuç olarak, bir noktadan diğerine giderken ne kadar hızlanırsanız o kadar fazla enerji tüketirsiniz. Uçakların sahip olduğu avantajlardan bir tanesi hava yoğunluğunun düşük olduğu yüksekliklere çıkmasıdır.
Bir diğer mesele de jet motorlarının çok verimli olmamasıdır. Bu motorların kullandığı enerjinin büyük çoğunluğu boşa gider. Kısaca bir jet motorunun çıkardığı ses, ısı ve rüzgar, kayıp enerjidir. Uçağın gitmesi için geriye kalan oran sadece yüzde 10 ’dur. Elektrikli trenlere baktığımızda ise çok fazla ses çıkarmadıklarını, ısındıklarını ama en azından binlerce dereceye ulaşmadıklarını görürüz. Sonuç itibariyle bu trenlerdeki enerji verimliliği oldukça yüksektir. Sarf edilen enerjinin yüzde 40 ila 60’ı trenin ilerlemesini sağlar.
İstasyona Gider ve Trene Binersiniz
Havalimanlarında insanların check-in yapması, bagajlarını geride bırakması ve sürekli olarak biletlerini göstermeleri gerekir. Ayrıca havayolları genellikle insanların yolculuk saatinden daha önce gelmelerini talep eder. Bu uygulamalar tren yolculuklarında görülmez. İstasyona gider ve trene binersiniz.
Fiyat Rekabeti
Uçaklar geliştirilmesi ve yönetimi trenlere oranla çok daha pahalı araçlardır. Ayrıca uçaklar için havalimanlarında ciddi masraflar söz konusu olmaktadır. Uçakların maliyet konusundaki bir diğer dezavantajı da çok fazla yakıt kullanmalarıdır.
Sonuç itibariyle uçakların işletme maliyetleri trenlerle karşılaştırıldığında 2–3 kat fazla olduğundan hızlı trenlerin daha ucuz bir hizmet sağlamaları mümkündür. Buna örnek olarak Fransa’nın iki büyük şehri arasındaki ulaşım gösterilebilir. Birbirlerine 450 km mesafede olan Paris ve Lyon şehirleri arasında ilk hızlı tren seferleri 1981 yılında başladı. Paris ve Lyon arasındaki seyahat süresi sadece 2 saate düştü. Bu gelişme iki şehir arasında gerçekleştirilen havayolu yolculuklarının yüzde 40 oranında düşmesine neden oldu. Bu modeli olduğu gibi Ankara – İstanbul hızlı tren hattına uyguladığımızda, benzer bir örnekle karşılaşacağımız açık. Hatta biraz ileri gidersek, Tuzla’da oturan bir kişinin, Bakırköy’e işe gitme süresinden daha az bir sürede, Ankara’dan Eskişehir’e varılacak. Ya da Tuzla’da oturan bu kişi, hızlı tren hattı ve Marmaray sayesinde eskisinden çok daha hızlı bir sürede ulaşabilecek.
Tüketiciye Faydası
Bir yolcunun uçak yerine trenle seyahati seçmesi için çevreye duyarlı olmasını beklememize gerek yok. Çünkü trenler uçaklarla karşılaştırıldığında seyahat anlamında birçok avantaja sahip. Hızlı trenlerin yarattığı rekabet, diğer taşıma modlarının da tüketiciye kaliteli hizmet vermesini sağlayacaktır.
Manzarayı Kaçırmazsınız
Ulaşılan sürat, geçtiğiniz yerlerdeki manzaradan sizi mahrum etmez, hatta sıkılmamanız için çok iyi bir nedendir. Manzaranın tadı da damağınızda kalır.
Konaklamaya Gerek Kalmaz
Hızlı tren istasyon kent örneklerinde gecelik konaklamalarda ve turizm harcamalarında düşüşler kaydedilmiştir. Günlük geliş gidiş kolaylığı o şehirlerde kalma planlarını değiştirmiş, dolayısıyla sabah geliş ve akşam dönüşler sebebiyle otel konaklamaları etkilenebilmiştir.
Alışveriş Mekân Tercihlerini Etkiler
Ulaşım imkânlarının kolaylaşması ulaşım modellerinin çeşitlenmesi, teknolojik gelişmeler, yolculuk zaman kısalması v.b) kişilerin alışveriş mekân tercihlerini etkileyen faktörlerden birisidir. Farklı mekân tercihlerini gözden geçiren bireyler alternatif tüketim tercihlerinin de etkisiyle tüketim davranış formatlarını değiştirebilirler.
Trafik Kazaları Azalacak
Toplu ulaşım sistemlerinden biri olan demiryoluna yapılacak yatırımlar ile yolcu tercihlerinin raylı sistemlere kayması sonucunda karayolundaki trafik sıkışıklığı ve kaza oranı azalacaktır. Bunun da ülke ekonomisini uzun dönemde olumlu yönde etkileyecek olması kaçınılmaz bir gerçektir.
Elektrik Enerjisi Kullanılacak
Demiryolu işletmeciliği, kitlesel taşımacılık sağlanması ve ulusal enerji üretimi olan elektrik enerjisini kullanması sonucunda önemli ölçüde döviz tasarrufu sağlama potansiyeline sahiptir. Ayrıca özellikle araç trafiğini karşılayacak olan otoyollara oranla daha az arazi kullanımı ve tüketilen enerjinin çevre kirliliğine yol açmaması nedeniyle de gelişmiş ülkelerde ulaştırma sektörü içinde süratle artan bir paya sahip olmaktadır.